Warunki odbywania stażu

Uwaga, otwiera nowe okno. PDFDrukujEmail

Awans na stopień nauczyciela kontraktowego

 

 

Warunki odbywania stażu:

 

Zgodnie z przepisem art. 9d ust. 1 nauczyciel rozpoczyna staż z początkiem roku szkolnego, nie później jednak niż w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć, nauczyciel stażysta rozpoczyna staż bez złożenia wniosku. Staż oznacza okres zatrudnienia nauczyciela w przedszkolach, szkołach, placówkach, w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć, rozpoczęty i realizowany w trybie i na zasadach określonych w przepisach rozdziału 3a ustawy (art. 3 ust. 3 Karty Nauczyciela). Warunkiem odbywania stażu jest zatem zatrudnienie w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć w jednej lub łącznie w kilku szkołach (art. 22 ust. 3 i 4 Karty Nauczyciela). Należy podkreślić, że nauczyciel odbywający staż musi być zatrudniony zgodnie z wymaganymi kwalifikacjami. W przypadku ubiegania się o stopień nauczyciela kontraktowego staż trwa 9 miesięcy (art. 9c ust. 1 pkt 1 Karty Nauczyciela). Nauczyciel, który został zatrudniony z dniem 1 września odbywa zatem staż w okresie od 1 września do 31 maja. Jeżeli nauczyciel zostanie zatrudniony po upływie 14 dni od dnia rozpoczęcia roku szkolnego nie rozpoczyna stażu do końca tego roku szkolnego (art. 9d ust. 2 ustawy – Karta Nauczyciela).

W przypadku nieobecności nauczyciela w pracy z powodu czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby, zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy lub urlopu innego niż urlop wypoczynkowy, trwającej nieprzerwanie dłużej niż miesiąc, staż ulega przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności. W przypadku nieobecności dłuższej niż rok nauczyciel obowiązany jest do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze (art. 9d ust. 5 Karty Nauczyciela).

W przypadku nieobecności nauczyciela w pracy z powodu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu ojcowskiego, staż ulega przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności. W przypadku gdy łączny czas nieprzerwanej nieobecności w pracy z przyczyn, o których mowa w zdaniu pierwszym oraz w ust. 5, jest dłuższy niż rok i 6 miesięcy, nauczyciel jest obowiązany do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze (art. 9d ust. 5a Karty Nauczyciela).

 

Plan rozwoju zawodowego nauczyciela:

 

W okresie stażu nauczyciel realizuje własny plan rozwoju zawodowego zatwierdzony przez dyrektora szkoły, uwzględniający wymagania określone w przepisach rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli. Nauczyciel opracowuje własny plan rozwoju zawodowego na okres stażu z uwzględnieniem wymagań, o których mowa w art. 9g ust.10 Karty Nauczyciela

Nauczyciel stażysta ubiegający się o awans na stopień nauczyciela kontraktowego w okresie odbywania stażu powinien w szczególności:

1) poznać organizację, zadania i zasady funkcjonowania szkoły;

2) uczestniczyć jako obserwator w zajęciach prowadzonych przez opiekuna stażu lub innego nauczyciela, w wymiarze co najmniej jednej godziny w miesiącu, oraz omawiać z prowadzącym obserwowane zajęcia;

3) prowadzić zajęcia w obecności opiekuna stażu w wymiarze co najmniej jednej godziny w miesiącu oraz dyrektora szkoły w wymiarze co najmniej jednej godziny w okresie stażu oraz omawiać je z osobą, w której obecności zajęcia zostały przeprowadzone;

4) uczestniczyć w doskonaleniu zawodowym, zwłaszcza w zakresie doskonalenia metod i form pracy.

Nauczyciel stażysta przedkłada dyrektorowi szkoły projekt planu rozwoju zawodowego w terminie 20 dni od dnia rozpoczęcia zajęć (§ 3 ust. 1 rozporządzenia z dnia 26 lipca 2018 r.). Przepisy rozporządzenia w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego nie określają formy planu rozwoju zawodowego nauczyciela na okres stażu. Dotyczą natomiast strony merytorycznej, wymieniają bowiem działania, jakie nauczyciel zobligowany jest realizować w trakcie odbywania stażu (§6 ust. 1 i 2 rozporządzenia z dnia 26 lipca 2018 r.). Forma planu rozwoju zawodowego nauczyciela może być zatem dowolna, natomiast treść musi odpowiadać wymogom określonym w przepisach rozporządzenia, tj. uwzględniać zadania, które nauczyciel zobligowany jest realizować w okresie stażu.

Dyrektor szkoły zatwierdza projekt planu rozwoju zawodowego nauczyciela w ciągu 30 dni od dnia rozpoczęcia zajęć, lub zwraca go nauczycielowi do poprawy ze wskazaniem, w formie pisemnej, zakresu niezbędnych zmian. Dyrektor sprawdza w szczególności, czy przedłożony przez nauczyciela plan rozwoju zawodowego jest zgodny z potrzebami szkoły oraz środowiska lokalnego oraz, czy uwzględnia obowiązki i wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego. Ocenia również, czy zapisane przez nauczyciela przedsięwzięcia będą pożyteczne zarówno dla szkoły, jak i dla indywidualnego rozwoju zawodowego nauczyciela stażysty oraz, czy ich realizacja jest realna (§ 3 ust. 3 rozporządzenia z dnia 26 lipca 2018 r.).

Dyrektor może zwrócić nauczycielowi plan rozwoju do poprawy i zobowiązać go do naniesienia niezbędnych zmian. Takie zobowiązanie powinno mieć charakter pisemny. Dyrektor powinien precyzyjnie wskazać zakres niezbędnych zmian, jaki nauczyciel ma wprowadzić do swojego planu rozwoju. Nauczyciel obowiązany jest niezwłocznie poprawić projekt planu rozwoju zawodowego zgodnie z zaleceniami dyrektora szkoły i ponownie przedłożyć projekt dyrektorowi szkoły (§ 3 ust. 4 rozporządzenia z dnia 26 lipca 2018 r.). W czasie trwania stażu nauczyciel również może wprowadzać zmiany w planie rozwoju zawodowego za zgodą dyrektora szkoły.

 

Opiekun stażu:

 

Nauczyciel stażysta odbywa staż z pomocą opiekuna stażu. Opiekuna przydziela nauczycielowi dyrektor szkoły spośród nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych (art. 9c ust. 4 Karty Nauczyciela). Opiekun stażu nie musi być nauczycielem tego samego przedmiotu co nauczyciel stażysta. W szczególnych przypadkach opiekunem stażu może być nauczyciel mianowany lub dyplomowany zatrudniony w innej szkole. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, w trakcie trwania stażu dyrektor szkoły może zmienić nauczycielowi opiekuna stażu.

W świetle art. 9c ust. 5 Karty Nauczyciela zadaniem opiekuna stażu jest:

udzielanie nauczycielowi stażyście pomocy, w szczególności w przygotowaniu i realizacji w okresie stażu planu rozwoju zawodowego nauczyciela, oraz opracowanie opinii o dorobku zawodowym nauczyciela za okres stażu.

Do zadań opiekuna stażu należy w szczególności:

- współpraca z nauczycielem odbywającym staż i wspieranie go w procesie wdrażania do pracy w zawodzie, w tym w przypadku nauczyciela stażysty zapoznanie go z dokumentami obowiązującymi w danej szkole, w szczególności z dokumentacją przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej;

- współpraca z nauczycielem odbywającym staż w opracowaniu planu rozwoju zawodowego, w szczególności udzielanie mu pomocy w doborze właściwych form doskonalenia zawodowego;

- wspieranie nauczyciela odbywającego staż w realizacji obowiązków zawodowych;

- umożliwianie nauczycielowi odbywającemu staż obserwowania prowadzonych przez siebie zajęć;

- obserwowanie zajęć prowadzonych przez nauczyciela odbywającego staż;

- dzielenie się z nauczycielem odbywającym staż swoją wiedzą i doświadczeniem, w szczególności omawianie z nauczycielem zajęć prowadzonych przez siebie oraz przez nauczyciela;

- inspirowanie i zachęcanie nauczyciela odbywającego staż do podejmowania wyzwań zawodowych;

- doskonalenie wiedzy i umiejętności w zakresie niezbędnym do pełnienia roli opiekuna stażu.

Opiekun stażu opracowuje opinię o dorobku zawodowym nauczyciela za okres stażu i przedstawia go dyrektorowi szkoły w terminie nie dłuższym niż 7 dni od dnia zakończenia stażu przez nauczyciela.

Opiekun stażu wchodzi również w skład komisji kwalifikacyjnej, która ocenia spełnianie przez nauczyciela wymagań na stopień nauczyciela kontraktowego.

 

Sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego:

 

W terminie 30 dni od dnia zakończenia stażu nauczyciel składa dyrektorowi sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego. Podobnie jak w przypadku planu rozwoju zawodowego nauczyciela na okres stażu, przepisy nie określają również formy sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego. Stąd też wybór formy sprawozdania należy do nauczyciela. Bezsporne jest natomiast, że w sprawozdaniu z realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciel powinien wykazać działania podejmowane w trakcie stażu, sposób ich realizacji oraz efekty tych działań.

Nie warto odkładać napisania sprawozdania na ostatnią chwilę, lepiej do jego napisania przygotowywać się podczas całego stażu. Dlatego dobrze jest dokumentować w trakcie trwania stażu jego przebieg. Dokumentacja może być prowadzona w różny sposób - mogą to być notatki dotyczące realizacji poszczególnych zadań, refleksje i uwagi. Im bardziej precyzyjna dokumentacja ze stażu, tym lepsze sprawozdanie. Należy pamiętać, ze sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego będzie podstawą dla dyrektora szkoły do oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu.

 

Ocena dorobku zawodowego nauczyciela:

 

Zgodnie z art. 9c ust. 5a Karty Nauczyciela, ocenę dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu ustala, w terminie nie dłuższym niż 21 dni od dnia złożenia sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego, dyrektor szkoły:

z uwzględnieniem stopnia realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela, oraz po zapoznaniu się z projektem oceny opracowanym przez opiekuna stażu i po zasięgnięciu opinii rady rodziców.

Rada rodziców powinna przedstawić swoją opinię w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie dorobku zawodowego nauczyciela. Jeżeli rada rodziców nie przedstawi swojej opinii w przewidzianym terminie dyrektor dokonuje oceny bez tej opinii.

Ocena dorobku zawodowego nauczyciela może być pozytywna lub negatywna (art. 9c ust. 5c Karty Nauczyciela). Ocena musi być sporządzona na piśmie i zawierać uzasadnienie oraz pouczenie o możliwości wniesienia odwołania. W uzasadnieniu oceny dyrektor szkoły powinien w szczególności odnieść się do stopnia realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela. Niezwykle ważne jest uzasadnienie oceny dorobku zawodowego za okres stażu. Niestety często zdarza się, że dyrektorzy uzasadniając ocenę ograniczają się do jednozdaniowego komentarza albo informacji, że nauczyciel zrealizował zadania zapisane w planie rozwoju. Tymczasem uzasadnienie pozytywnej oceny powinno zawierać informacje o efektach realizacji planu rozwoju zawodowego oraz korzyściach odniesionych przez szkołę. Również w przypadku negatywnej oceny, uzasadnienie jest istotne. Daje nauczycielowi szansę zrozumienia, jakie błędy popełnił podczas stażu, dlaczego staż zakończył się niepowodzeniem. Pamiętajmy, że od negatywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu przysługuje nauczycielowi odwołanie. Przy rozpatrywaniu odwołania przez organ nadzoru pedagogicznego argumenty zawarte w uzasadnieniu oceny mogą mieć decydujące znaczenie przy sformułowaniu ostatecznej oceny.

Od oceny dorobku zawodowego nauczyciel może się odwołać do organu sprawującego nadzór pedagogiczny (art. 9c ust. 5d Karty Nauczyciela). Odwołanie od oceny dorobku zawodowego za okres stażu nauczyciel składa w terminie 14 dni od dnia otrzymania oceny. Organ sprawujący nadzór pedagogiczny rozpatruje odwołanie w terminie 21 dni. Ocena dorobku zawodowego nauczyciela ustalona przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny jest ostateczna. W przypadku niedotrzymania przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny terminu rozpatrzenia odwołania od oceny dorobku zawodowego, nauczyciel może złożyć wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego i będzie dopuszczony do rozmowy kwalifikacyjnej.

W przypadku, gdy ostateczna ocena dorobku zawodowego nauczyciela, ustalona przez organ prowadzący jest negatywna, ponowna ocena dorobku może być dokonana po odbyciu, na wniosek nauczyciela i za zgodą dyrektora szkoły, jednego dodatkowego stażu w wymiarze 9 miesięcy (art. 9c ust. 5f Karty Nauczyciela).

 

Wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego:

 

Uzyskanie pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu kończy pierwszy etap postępowania w sprawie nadania stopnia nauczyciela kontraktowego. Następny etap to postępowanie administracyjne, w trakcie którego dokonywana jest ocena spełniania przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego przez powołaną w tym celu komisję kwalifikacyjną.

Zgodnie z art. 9b ust. 2 oraz ust. 4 Karty Nauczyciela komisja kwalifikacyjna przeprowadza postępowanie kwalifikacyjne na wniosek nauczyciela skierowany do dyrektora szkoły. Po odbyciu stażu i uzyskaniu pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu nauczyciel składa zatem wniosek do dyrektora szkoły o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego na stopień nauczyciela kontraktowego. Postępowanie kwalifikacyjne zostaje wszczęte z dniem złożenia wniosku do dyrektora szkoły. Nauczyciel stażysta składa wniosek w roku uzyskania pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu (czyli do dnia 31 grudnia danego roku kalendarzowego). W przypadku niedotrzymania terminu złożenia wniosku nauczyciel jest obowiązany do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze (art. 9d ust. 7 Karty Nauczyciela).

Data złożenia do dyrektora szkoły wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego na stopień nauczyciela kontraktowego wpływa na termin wydawania decyzji o nadaniu stopnia. Zgodnie bowiem z art. 9b ust. 3 i ust. 4 Karty Nauczyciela nauczycielom, którzy złożą wnioski o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego do dnia 30 czerwca danego roku, dyrektor szkoły wydaje decyzję o nadaniu lub o odmowie nadania stopnia awansu zawodowego w terminie do dnia 31 sierpnia danego roku. Nauczycielom, którzy złożą wnioski o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego do dnia 31 października danego roku, dyrektor szkoły wydaje decyzję o nadaniu lub o odmowie nadania stopnia awansu zawodowego w terminie do dnia 31 grudnia danego roku.

 

Komisja Kwalifikacyjna:

 

Przed powołaniem komisji kwalifikacyjnej, która przeprowadzi rozmowę kwalifikacyjną z nauczycielem dyrektor przeprowadza analizę formalną wniosku i dokumentacji nauczyciela. Analiza formalna wniosku oraz dokumentacji polega na sprawdzeniu, czy nauczyciel przedłożył wszystkie wymagane dokumenty.

Jeżeli wniosek i dokumentacja nie spełniają wymagań formalnych dyrektor szkoły wskazuje nauczycielowi szczegółowo stwierdzone braki i wyznacza termin ich uzupełnienia. Nauczyciel powinien uzupełnić brakujące dokumenty w wyznaczonym terminie. W przypadku nieuzupełnienia wskazanych braków formalnych, bądź ponownego stwierdzenia, że dokumentacja, po uzupełnieniu, w dalszym ciągu nie spełnia wymagań formalnych wniosek pozostawia się bez rozpatrzenia.

Jeżeli wniosek oraz dokumentacja nauczyciela spełniają wymagania formalne dyrektor szkoły powołuje komisję kwalifikacyjną, która przeprowadzi rozmowę z nauczycielem. W skład komisji wchodzą:

1. dyrektor (wicedyrektor), jako jej przewodniczący;

2. przewodniczący zespołu przedmiotowego (wychowawczego), a jeżeli zespół taki nie został w tej szkole powołany - nauczyciel mianowany lub dyplomowany zatrudniony w szkole;

3. opiekun stażu.

Zgodnie z art. 9g ust. 5 Karty Nauczyciela nauczyciel może złożyć wniosek o powołanie w skład komisji kwalifikacyjnej przedstawiciela związku zawodowego. Przedstawiciela związku zawodowego wskazuje właściwy organ statutowy związku. W pracach komisji może brać również udział w charakterze obserwatora przedstawiciel organu prowadzącego szkołę i organu sprawującego nadzór pedagogiczny.

 

Rozmowa kwalifikacyjna:

 

Dyrektor szkoły powołuje komisję kwalifikacyjną na wniosek nauczyciela i powiadamia nauczyciela o terminie i miejscu przeprowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej co najmniej na 7 dni przed datą posiedzenia komisji.

Komisja kwalifikacyjna przeprowadza rozmowę kwalifikacyjną, podczas której nauczyciel stażysta ubiegający się o stopień awansu zawodowego odpowiada na pytania członków komisji dotyczące wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego.

Zgodnie z przepisami § 6 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego obejmują:

1. znajomość organizacji i zasad funkcjonowania szkoły, w której nauczyciel odbywał staż,

2. umiejętność prowadzenia zajęć w sposób zapewniający właściwą realizację statutowych zadań szkoły, w szczególności realizację podstawy programowej,

3. umiejętność rozpoznawania potrzeb uczniów oraz indywidualizowania nauczania,

4. umiejętność stosowania w pracy wiedzy z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki,

5. umiejętność wykorzystania w pracy wiedzy i umiejętności zdobytych w trakcie doskonalenia zawodowego,

6. umiejętność korzystania w pracy, zwłaszcza w trakcie prowadzonych zajęć, z narzędzi multimedialnych i informatycznych,

7. umiejętność omawiania prowadzonych i obserwowanych zajęć,

8. znajomość środowiska uczniów i ich problemów oraz umiejętność współpracy ze środowiskiem lokalnym.

Komisja kwalifikacyjna podejmuje rozstrzygnięcie w obecności co najmniej 2/3 składu swoich członków. Każdy z członków komisji ocenia spełnianie przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia awansu zawodowego, według skali punktowej od 0 do 10. Nauczyciel otrzymuje akceptację komisji kwalifikacyjnej w przypadku uzyskania średniej arytmetycznej punktów w wysokości co najmniej 7. Jeżeli liczba członków komisji jest większa niż 3, przed obliczeniem średniej arytmetycznej punktów odrzuca się jedną najwyższą i jedną najniższą ocenę punktową.

Z przebiegu pracy komisji kwalifikacyjnej sporządzany jest protokół (§ 14 ust. 1), który zawiera w szczególności:

1) datę i miejsce posiedzenia komisji;

2) imiona i nazwiska członków komisji;

3) imiona i nazwiska osób uczestniczących w pracach komisji w charakterze obserwatorów;

4) informacje o przebiegu egzaminu lub rozmowy, w tym pytania zadane nauczycielowi przez komisję i informacje o udzielonych odpowiedziach;

5) uzyskane przez nauczyciela oceny punktowe;

6) średnią arytmetyczną punktów;

7) uzasadnienie rozstrzygnięcia komisji;

8) podpisy członków komisji uczestniczących w jej pracach.

Uzasadnienie przyznanej liczby punktów powinno odnosić się do spełniania przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela kontraktowego, określonych w przepisach rozporządzenia. Komisja wydaje nauczycielowi zaświadczenie o uzyskaniu akceptacji.

Ocena Komisji Kwalifikacyjnej nie jest decyzją administracyjną, na którą służy nauczycielowi odwołanie. W razie nieuzyskania akceptacji nauczyciel może ponownie złożyć wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego po odbyciu, na wniosek nauczyciela i za zgodą dyrektora szkoły, dodatkowego stażu w wymiarze 9 miesięcy. Nauczyciel stażysta może przystąpić ponownie do rozmowy z komisją kwalifikacyjną tylko jeden raz w danej szkole (art. 9g ust. 8 pkt 1 Karty Nauczyciela).

 

Nadanie stopnia nauczyciela kontraktowego:

 

Warunki niezbędne do uzyskania stopnia awansu zawodowego nauczyciela kontraktowego określa art. 9b ust. 1 pkt 1 Karty Nauczyciela. Są nimi:

1. spełnianie wymagań kwalifikacyjnych, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 i 3 ustawy – Karta Nauczyciela,

2. odbycie stażu zakończonego pozytywną oceną dorobku zawodowego nauczyciela,

3. uzyskanie akceptacji komisji kwalifikacyjnej po przeprowadzonej rozmowie.

Zgodnie z art. 9b ust. 4 Karty Nauczyciela nauczycielowi, który spełnia ww. warunki dyrektor szkoły nadaje, w drodze decyzji administracyjnej, stopień nauczyciela kontraktowego.

Karty Nauczyciela określa szczególne elementy decyzji administracyjnej jaką jest akt nadania stopnia awansu zawodowego. Akt nadania stopnia awansu zawodowego powinien zawierać w szczególności: nazwę komisji kwalifikacyjnej lub egzaminacyjnej, numer i datę wydania zaświadczenia o uzyskaniu akceptacji lub zdaniu egzaminu, stopień awansu zawodowego, a także informację o poziomie wykształcenia nauczyciela. Ponadto, zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego (art. 107 Kpa) decyzja o nadaniu stopnia awansu zawodowego powinna zawierać: oznaczenie organu który wydał decyzję, datę wydania, oznaczenie strony lub stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, uzasadnienie faktyczne i prawne, pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji. Wzór aktu nadania stopnia nauczyciela kontraktowego określa załącznik do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli.

 

 

Awans na stopień nauczyciela mianowanego

 

 

Wstęp:

 

Nauczyciel kontraktowy może rozpocząć staż na stopień nauczyciela mianowanego po przepracowaniu dwóch lat od dnia nadania stopnia nauczyciela kontraktowego (przez przepracowanie należy rozumieć okres zatrudnienia nauczyciela w szkole). Nauczyciel kontraktowy ma tym samym dwa lata na zaplanowanie własnego rozwoju zawodowego oraz działań, które będzie podejmował w celu doskonalenia warsztatu i metod pracy oraz podniesienia jakości pracy szkoły, w której jest zatrudniony. Nauczyciel kontraktowy podejmuje samodzielnie decyzję o ubieganiu się o stopień nauczyciela mianowanego.

W świetle art. 9b ust. 1 pkt 2 ustawy – Karta Nauczyciela warunkiem nadania stopnia nauczyciela mianowanego jest:

- spełnianie wymagań kwalifikacyjnych;

- odbycie stażu i uzyskanie pozytywnej oceny dorobku zawodowego nauczyciela;

- zdanie egzaminu przed komisją egzaminacyjną.

Postępowanie na stopień nauczyciela mianowanego składa się z dwóch etapów:

- I etap (szkolny) – w trakcie którego nauczyciel odbywa staż i uzyskuje ocenę dorobku zawodowego za okres stażu,

- II etap (zewnętrzny) – postępowanie administracyjne rozpoczynane na wniosek nauczyciela skierowany do organu prowadzącego szkołę; w toku tego postępowania komisja egzaminacyjna - powołana przez organ prowadzący szkołę - ocenia spełnianie przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego.

W okresie stażu nauczyciel realizuje własny plan rozwoju zawodowego, zatwierdzony przez dyrektora szkoły a po zakończeniu stażu przedkłada dyrektorowi szkoły sprawozdanie z jego realizacji. Nauczyciel kontraktowy ma przydzielonego opiekuna stażu, którego zadaniem jest wspieranie nauczyciela w realizacji planu rozwoju zawodowego. Za okres stażu nauczyciel otrzymuje ocenę dorobku zawodowego. Po uzyskaniu pozytywnej oceny dorobku zawodowego nauczyciel składa wniosek do organu prowadzącego szkołę o podjęcie postępowania egzaminacyjnego na stopień nauczyciela mianowanego. Złożenie wniosku rozpoczyna drugi etap postępowania egzaminacyjnego, w którym nauczyciel zdaje egzamin przed komisją egzaminacyjną. Zdanie egzaminu jest warunkiem niezbędnym uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego. Nauczycielowi, który zdał egzamin przed komisją egzaminacyjną i spełnia pozostałe warunki, określone w art. 9b ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela organ prowadzący szkołę wydaje decyzję o nadaniu stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego.

 

Warunki odbywania stażu:

 

Warunki odbywania stażu są podobne jak w przypadku stażu na stopień nauczyciela kontraktowego, a więc:

- staż oznacza okres zatrudnienia nauczyciela w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć, rozpoczęty i realizowany w trybie i na zasadach określonych w przepisach rozdziału 3a ustawy,

- warunkiem odbywania stażu jest zatrudnienie w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć w jednej lub łącznie w kilku szkołach (art. 22 ust. 3 i 4 Karty Nauczyciela), nauczyciel odbywający staż musi być zatrudniony zgodnie z wymaganymi kwalifikacjami.

Inny niż w przypadku stażu na stopień nauczyciela kontraktowego jest wymiar stażu. Staż na stopień nauczyciela mianowanego trwa 2 lata i 9 miesięcy lub rok i 9 miesięcy – w przypadku nauczyciela posiadającego co najmniej stopień naukowy doktora. Zgodnie z przepisem art. 9c ust. 2 dyrektor szkoły może skrócić do roku i 9 miesięcy staż nauczycielowi kontraktowemu, który uzyskał stopień nauczyciela kontraktowego w trybie art. 9a ust. 3 Karty Nauczyciela. Zgodnie z ww. przepisem nauczyciele akademiccy legitymujący się co najmniej trzyletnim okresem pracy w szkole wyższej lub osoby posiadające co najmniej pięcioletni okres pracy i znaczący dorobek zawodowy uzyskują z dniem nawiązania stosunku pracy w szkole stopień nauczyciela kontraktowego.

Nauczyciel kontraktowy rozpoczyna staż z początkiem roku szkolnego, nie później niż w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć, na swój wniosek skierowany do dyrektora szkoły. Jeżeli nauczyciel zostanie zatrudniony po upływie 14 dni od dnia rozpoczęcia roku szkolnego nie rozpoczyna stażu do końca tego roku szkolnego (art. 9d ust. 2 Karty Nauczyciela).

W przypadku nieobecności nauczyciela w pracy z powodu czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby, zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy lub urlopu innego niż urlop wypoczynkowy, trwającej nieprzerwanie dłużej niż miesiąc, staż ulega przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności. W przypadku nieobecności dłuższej niż rok nauczyciel obowiązany jest do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze (art. 9d ust. 5 Karty Nauczyciela). W przypadku nieobecności nauczyciela w pracy z powodu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu ojcowskiego, staż ulega przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności. W przypadku gdy łączny czas nieprzerwanej nieobecności w pracy z przyczyn, o których mowa w zdaniu pierwszym oraz w ust. 5, jest dłuższy niż rok i 6 miesięcy, nauczyciel jest obowiązany do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze (9d ust. 5a).

Dyrektor szkoły ma bezpośredni wpływ na przebieg stażu nauczyciela kontraktowego:

- przydziela opiekuna stażu,

- zatwierdza plan rozwoju zawodowego nauczyciela,

- wystawia ocenę dorobku zawodowego za okres stażu,

a następnie

- wchodzi w skład komisji egzaminacyjnej, która ocenia spełnianie przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego.

Dyrektor szkoły zapewnia prawidłowy przebieg stażu. Szczegółowe obowiązki dyrektora względem nauczyciela odbywającego staż określają przepisy § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli. Dyrektor szkoły zapewnia nauczycielowi odbywającemu staż niezbędne warunki do:

1) obserwacji zajęć dydaktycznych, wychowawczych oraz innych zajęć prowadzonych w szkole, w szczególności zajęć prowadzonych przez nauczyciela tego samego przedmiotu lub rodzaju zajęć, w tej samej lub innej szkole;

2) udziału w formach doskonalenia zawodowego, określonych w zatwierdzonym planie rozwoju zawodowego;

3) korzystania z pomocy merytorycznej i metodycznej biblioteki pedagogicznej, poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innych placówek oświatowych.

Podobnie jak w przypadku nauczyciela kontraktowego dyrektor szkoły przydziela, spośród nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych, opiekuna stażu, którego zadaniem jest:

- współpraca z nauczycielem odbywającym staż i wspieranie go w procesie wdrażania do pracy w zawodzie, w tym w przypadku nauczyciela stażysty zapoznanie go z dokumentami obowiązującymi w danej szkole, w szczególności z dokumentacją przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej;

- współpraca z nauczycielem odbywającym staż w opracowaniu planu rozwoju zawodowego, w szczególności udzielanie mu pomocy w doborze właściwych form doskonalenia zawodowego;

- wspieranie nauczyciela odbywającego staż w realizacji obowiązków zawodowych;

- umożliwianie nauczycielowi odbywającemu staż obserwowania prowadzonych przez siebie zajęć;

- obserwowanie zajęć prowadzonych przez nauczyciela odbywającego staż;

- dzielenie się z nauczycielem odbywającym staż swoją wiedzą i doświadczeniem, w szczególności omawianie z nauczycielem zajęć prowadzonych przez siebie oraz przez nauczyciela;

- inspirowanie i zachęcanie nauczyciela odbywającego staż do podejmowania wyzwań zawodowych;

- doskonalenie wiedzy i umiejętności w zakresie niezbędnym do pełnienia roli opiekuna stażu.

Opiekun stażu opracowuje opinię o dorobku zawodowym nauczyciela za okres stażu i przedstawia go dyrektorowi szkoły w terminie nie dłuższym niż 7 dni od dnia zakończenia stażu przez nauczyciela.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach, w trakcie trwania stażu dyrektor szkoły może zmienić nauczycielowi opiekuna stażu.

 

Plan rozwoju zawodowego nauczyciela:

 

W okresie stażu nauczyciel kontraktowy realizuje własny plan rozwoju zawodowego zatwierdzony przez dyrektora szkoły, uwzględniający wymagania określone w przepisach § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli. W świetle ww. przepisu nauczyciel kontraktowy ubiegający się o awans na stopień nauczyciela mianowanego w okresie odbywania stażu powinien w szczególności:

1) uczestniczyć w pracach związanych z realizacją zadań dydaktycznych, wychowawczych, opiekuńczych i innych

statutowych zadań szkoły oraz wynikających z potrzeb szkoły i środowiska lokalnego,

2) doskonalić kompetencje w związku z wykonywanymi obowiązkami, zwłaszcza w zakresie kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym uczniów szczególnie uzdolnionych,

3) prowadzić zajęcia w obecności opiekuna stażu w wymiarze co najmniej 4 godzin w roku szkolnym oraz dyrektora szkoły w wymiarze co najmniej jednej godziny w okresie stażu oraz omawiać je z osobą, w której obecności zajęcia zostały przeprowadzone,

4) przeprowadzić co najmniej 2 godziny zajęć otwartych dla nauczycieli szkoły, w której odbywa staż, oraz dokonać ich ewaluacji, w obecności, w miarę możliwości, nauczyciela-doradcy metodycznego w zakresie tych zajęć.

Przepisy w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego nie określają formy planu rozwoju zawodowego nauczyciela na okres stażu. Dlatego dopuszczalne są różne rozwiązania. Forma planu rozwoju zawodowego nauczyciela może być dowolna, natomiast treść musi odpowiadać wymogom określonym w przepisach rozporządzenia, tj. uwzględniać zadania, które nauczyciel powinien realizować w okresie stażu. Nauczyciel kontraktowy, projekt planu rozwoju zawodowego załącza do wniosku o rozpoczęcie stażu skierowanego do dyrektora szkoły. Plan powinien być prosty i przejrzysty, pamiętajmy że jest on również narzędziem pomocnym w realizacji zadań przewidzianych przepisami rozporządzenia. Ponieważ planujemy pracę na dosyć długi okres czasu, trwający z reguły 2 lata i 9 miesięcy, musi to być narzędzie użyteczne. Dlatego najczęściej nauczyciele sporządzają plany w formie tabeli, w której odnotowuje się przede wszystkim nazwę zadania, termin realizacji i uwagi dotyczące przebiegu realizacji zadania.

Dyrektor szkoły zatwierdza projekt planu rozwoju zawodowego nauczyciela w ciągu 30 dni od dnia rozpoczęcia zajęć, lub zwraca go nauczycielowi do poprawy ze wskazaniem, w formie pisemnej, zakresu niezbędnych zmian. Dyrektor sprawdza w szczególności, czy przedłożony przez nauczyciela plan rozwoju zawodowego jest zgodny z potrzebami szkoły oraz środowiska lokalnego oraz, czy uwzględnia obowiązki i wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego. Ocenia również, czy zapisane przez nauczyciela przedsięwzięcia będą pożyteczne zarówno dla szkoły, jak i dla indywidualnego rozwoju zawodowego nauczyciela kontraktowego oraz, czy ich realizacja jest realna.

Dyrektor może zwrócić nauczycielowi plan rozwoju do poprawy i zobowiązać go do naniesienia niezbędnych zmian. Takie zobowiązanie powinno mieć charakter pisemny. Dyrektor powinien precyzyjnie wskazać zakres niezbędnych zmian, jaki nauczyciel ma wprowadzić do swojego planu rozwoju. Nauczyciel obowiązany jest niezwłocznie poprawić projekt planu rozwoju zawodowego zgodnie z zaleceniami dyrektora szkoły i ponownie przedłożyć projekt dyrektorowi szkoły. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, w trakcie trwania stażu dyrektor szkoły może pisemnie zobowiązać nauczyciela do korekty planu rozwoju zawodowego. Nauczyciel, również może wprowadzać zmiany w planie rozwoju zawodowego, w czasie trwania stażu, ale jedynie za zgodą dyrektora szkoły.

W terminie 30 dni od dnia zakończenia stażu nauczyciel składa dyrektorowi sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego. Podobnie jak w przypadku planu rozwoju zawodowego nauczyciela na okres stażu, przepisy nie określają również formy sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego. Stąd też wybór formy sprawozdania należy do nauczyciela. Bezsporne jest natomiast, że w sprawozdaniu z realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciel powinien wykazać działania podejmowane w trakcie stażu, sposób ich realizacji oraz efekty tych działań. Do napisania sprawozdania najlepiej przygotowywać się podczas całego stażu. Dlatego dobrze jest dokumentować w trakcie trwania stażu realizację poszczególnych zadań. Jeśli sprawozdanie powstaje przeze cały czas trwania stażu, nie mamy problemów z dotrzymaniem terminu złożenia sprawozdania.

 

Ocena dorobku zawodowego nauczyciela:

 

Zgodnie z art. 9c ust. 5a Karty Nauczyciela, ocenę dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu ustala, w terminie nie dłuższym niż 21 dni od dnia złożenia sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego, dyrektor szkoły:

- z uwzględnieniem stopnia realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela, oraz

- po zapoznaniu się z projektem oceny opracowanym przez opiekuna stażu i po zasięgnięciu opinii rady rodziców.

Rada rodziców powinna przedstawić swoją opinię w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie dorobku zawodowego nauczyciela. Jeżeli rada rodziców nie przedstawi swojej opinii w przewidzianym terminie dyrektor dokonuje oceny bez tej opinii.

Ocena dorobku zawodowego nauczyciela może być pozytywna lub negatywna (art. 9c ust. 5c Karty Nauczyciela). Ocena musi być sporządzona na piśmie i zawierać uzasadnienie oraz pouczenie o możliwości wniesienia odwołania. W uzasadnieniu oceny dyrektor szkoły powinien w szczególności odnieść się do stopnia realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela. Niezwykle ważne jest uzasadnienie oceny dorobku zawodowego za okres stażu. Uzasadnienie pozytywnej oceny powinno zawierać informacje o efektach realizacji planu rozwoju zawodowego oraz korzyściach odniesionych przez szkołę. Również w przypadku negatywnej oceny, uzasadnienie jest istotne. Daje nauczycielowi szansę zrozumienia, jakie błędy popełnił podczas stażu, dlaczego staż zakończył się niepowodzeniem. Pamiętajmy, że od negatywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu przysługuje nauczycielowi odwołanie. Przy rozpatrywaniu odwołania przez organ nadzoru pedagogicznego argumenty zawarte w uzasadnieniu oceny mogą mieć decydujące znaczenie przy sformułowaniu ostatecznej oceny.

Od oceny dorobku zawodowego nauczyciel może się odwołać do organu sprawującego nadzór pedagogiczny (art. 9c ust. 5d Karty Nauczyciela). Odwołanie od oceny dorobku zawodowego za okres stażu nauczyciel składa w terminie 14 dni od dnia otrzymania oceny. Organ sprawujący nadzór pedagogiczny rozpatruje odwołanie w terminie 21 dni. Ocena dorobku zawodowego nauczyciela ustalona przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny jest ostateczna. W przypadku niedotrzymania przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny terminu rozpatrzenia odwołania od oceny dorobku zawodowego, nauczyciel może złożyć wniosek o podjęcie postępowania egzaminacyjnego i będzie dopuszczony do egzaminu. W przypadku, gdy ostateczna ocena dorobku zawodowego nauczyciela, ustalona przez organ prowadzący jest negatywna, ponowna ocena dorobku może być dokonana po odbyciu, na wniosek nauczyciela i za zgodą dyrektora szkoły, jednego dodatkowego stażu w wymiarze 9 miesięcy.

 

Wniosek o podjęcie postępowania egzaminacyjnego:

 

Uzyskanie pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu kończy pierwszy etap postępowania w sprawie nadania stopnia nauczyciela mianowanego. Po odbyciu stażu i uzyskaniu pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu nauczyciel składa wniosek do organu prowadzącego szkołę o podjęcie postępowania egzaminacyjnego na stopień nauczyciela mianowanego. Przystąpienie do II etapu postępowania na stopień nauczyciela mianowanego jest uwarunkowane uzyskaniem pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu oraz złożeniem wniosku o podjęcie postępowania egzaminacyjnego.

Postępowanie egzaminacyjne zostaje wszczęte z dniem złożenia przez nauczyciela wniosku do organu prowadzącego szkołę. Nauczyciel kontraktowy składa wniosek w roku uzyskania pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu (czyli do dnia 31 grudnia danego roku kalendarzowego). W przypadku niedotrzymania terminu złożenia wniosku nauczyciel jest obowiązany do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze (art. 9d ust. 7 Karty Nauczyciela).

Data złożenia do organu prowadzącego szkołę wniosku o podjęcie postępowania egzaminacyjnego na stopień nauczyciela mianowanego wpływa na termin wydania decyzji o nadaniu stopnia. Zgodnie bowiem z art. 9b ust. 3 i ust. 4 Karty Nauczyciela nauczycielom, którzy złożą wnioski o podjęcie postępowania egzaminacyjnego do dnia 30 czerwca danego roku, organ prowadzący szkołę wydaje decyzję o nadaniu lub o odmowie nadania stopnia awansu zawodowego w terminie do dnia 31 sierpnia danego roku. Nauczycielom, którzy złożą wnioski o podjęcie postępowania egzaminacyjnego do dnia 31 października danego roku, organ prowadzący szkołę wydaje decyzję o nadaniu lub o odmowie nadania stopnia awansu zawodowego w terminie do dnia 31 grudnia danego roku.

Dokumentacja załączona do wniosku o podjęcie postępowania egzaminacyjnego na stopień nauczyciela mianowanego obejmuje następujące dokumenty:

1) kopie dokumentów potwierdzających posiadane kwalifikacje zawodowe, a w przypadku nauczyciela kontraktowego – także kopię aktu nadania tego stopnia, poświadczone przez dyrektora szkoły za zgodność z oryginałem,

2) zaświadczenie dyrektora szkoły o:

a) wymiarze zatrudnienia nauczyciela oraz nauczanym przez niego przedmiocie lub rodzaju prowadzonych zajęć w dniu wydania zaświadczenia oraz w okresie odbywania stażu, ze wskazaniem wszystkich szkół, w których nauczyciel odbywał staż,

b) dacie zatwierdzenia planu rozwoju zawodowego i dacie złożenia przez nauczyciela sprawozdania z realizacji

tego planu,

c) przyczynach wydłużenia okresu stażu oraz zaliczenia dotychczas odbytego stażu w przypadkach określonych w art. 9d ust. 5 i 5a oraz art. 9f ust. 2 i 4 Karty Nauczyciela, ze wskazaniem podstawy prawnej odpowiednio wydłużenia albo zaliczenia okresu stażu oraz okresu nieobecności w pracy lub niepozostawania w stosunku pracy,

3) kopię sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego poświadczoną przez dyrektora szkoły za zgodność

z oryginałem;
4) kopię karty oceny pracy dokonanej po zakończeniu stażu, poświadczoną przez dyrektora szkoły za zgodność z oryginałem.

 

Egzamin:

 

Przed powołaniem komisji egzaminacyjnej, która przeprowadzi egzamin z nauczycielem organ prowadzący postępowanie przeprowadza analizę formalną wniosku i dokumentacji nauczyciela. Analiza formalna wniosku oraz dokumentacji polega na sprawdzeniu, czy nauczyciel przedłożył wszystkie wymagane dokumenty, oraz czy dokumenty te mają wymaganą formę. Jeżeli wniosek i dokumentacja nie spełniają wymagań formalnych organ prowadzący postępowanie wskazuje nauczycielowi szczegółowo stwierdzone braki i wyznacza termin ich uzupełnienia. Nauczyciel powinien uzupełnić brakujące dokumenty w wyznaczonym terminie. W przypadku nieuzupełnienia wskazanych braków formalnych wniosek pozostawia się bez rozpatrzenia.

Jeżeli wniosek oraz dokumentacja nauczyciela spełniają wymagania formalne organ prowadzący szkołę powołuje komisję egzaminacyjną, która przeprowadzi egzamin z nauczycielem. W skład komisji wchodzą:

1) przedstawiciel organu prowadzącego szkołę, jako jej przewodniczący;

2) przedstawiciel organu sprawującego nadzór pedagogiczny;

3) dyrektor szkoły;

4) dwaj eksperci z listy ekspertów ustalonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

Organ prowadzący szkołę powołuje komisję egzaminacyjną na wniosek nauczyciela i powiadamia nauczyciela o terminie i miejscu przeprowadzenia egzaminu co najmniej na 7 dni przed datą posiedzenia komisji. Organ powołujący komisję egzaminacyjną dla nauczyciela ubiegającego się o awans na stopień nauczyciela mianowanego zapewnia w jej składzie udział ekspertów posiadających kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w szkole tego samego typu co szkoła, w której nauczyciel jest zatrudniony, z których co najmniej jeden, w miarę możliwości, naucza tego samego przedmiotu lub prowadzi ten sam rodzaj zajęć. Nauczyciel może złożyć wniosek o powołanie w skład komisji kwalifikacyjnej przedstawiciela związku zawodowego. Przedstawiciela związku zawodowego wskazuje właściwy organ statutowy związku (art. 9g ust. 5 Karty Nauczyciela).

Komisja egzaminacyjna przeprowadza egzamin, w czasie którego nauczyciel kontraktowy ubiegający się o stopień nauczyciela mianowanego:

- dokonuje prezentacji własnego dorobku zawodowego;

- dokonuje prezentacji swojej wiedzy i umiejętności, w szczególności przez:

a) zaproponowanie rozwiązania wskazanego przez komisję problemu związanego z wykonywaną pracą, z uwzględnieniem praktyki szkolnej, aktualnej wiedzy i przepisów prawa,

b) wykonanie zadania z użyciem narzędzi multimedialnych;

3) odpowiada na pytania członków komisji dotyczące wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego.

Zgodnie z przepisami § 7 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego obejmują:

1) uzyskanie pozytywnych efektów w pracy dydaktycznej, wychowawczej lub opiekuńczej na skutek wdrożenia działań mających na celu doskonalenie pracy własnej i podniesienie jakości pracy szkoły, a w przypadku nauczycieli, o których mowa w art. 9e ust. 3 Karty Nauczyciela – uzyskanie pozytywnych efektów w zakresie realizacji zadań odpowiednio na rzecz oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w związku z zajmowanym stanowiskiem lub pełnioną funkcją;

2) umiejętność rozpoznawania potrzeb rozwojowych uczniów i uwzględniania ich w pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej;

3) umiejętność wykorzystania w pracy metod aktywizujących ucznia;

4) umiejętność dokonywania ewaluacji własnej pracy i wykorzystywania jej wyników do doskonalenia warsztatu pracy; 5) umiejętność dzielenia się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego;

6) umiejętność uwzględniania w pracy problematyki środowiska lokalnego oraz współczesnych problemów społecznych i cywilizacyjnych;

7) umiejętność posługiwania się przepisami prawa dotyczącymi odpowiednio oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w zakresie funkcjonowania szkoły, w której nauczyciel odbywał staż;

8) umiejętność korzystania w pracy, zwłaszcza w trakcie prowadzonych zajęć, z narzędzi multimedialnych i informatycznych.

Komisja egzaminacyjna podejmuje rozstrzygnięcie w obecności co najmniej 2/3 składu swoich członków. Każdy z członków komisji ocenia spełnianie przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia awansu zawodowego, według skali punktowej od 0 do 10. Nauczyciel zdaje egzamin w przypadku uzyskania średniej arytmetycznej punktów w wysokości co najmniej 7. Jeżeli liczba członków komisji jest większa niż 3, przed obliczeniem średniej arytmetycznej punktów odrzuca się jedną najwyższą i jedną najniższą ocenę punktową.

Z przebiegu pracy komisji kwalifikacyjnej sporządzany jest protokół (§ 14 ust. 1), który zawiera w szczególności:

1) datę i miejsce posiedzenia komisji;

2) imiona i nazwiska członków komisji;

3) imiona i nazwiska osób uczestniczących w pracach komisji w charakterze obserwatora;

4) informacje o przebiegu egzaminu lub rozmowy, w tym pytania zadane nauczycielowi przez komisję i informacje o udzielonych odpowiedziach;
5) uzyskane przez nauczyciela oceny punktowe;
6) średnią arytmetyczną punktów, o której mowa w § 13 ust. 3;
7) uzasadnienie rozstrzygnięcia komisji;
8) podpisy członków komisji uczestniczących w jej pracach.
Uzasadnienie przyznanej liczby punktów powinno odnosić się do spełniania przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego, określonych w przepisach
§ 7 ust. 2 rozporządzenia.

Komisja wydaje nauczycielowi zaświadczenie o zdaniu egzaminu. Ocena Komisji Egzaminacyjnej nie jest decyzją administracyjną, od której służy nauczycielowi odwołanie. W razie niezdania egzaminu nauczyciel może ponownie złożyć wniosek o podjęcie postępowania egzaminacyjnego po odbyciu, na wniosek nauczyciela i za zgodą dyrektora szkoły, dodatkowego stażu w wymiarze 9 miesięcy. Nauczyciel kontraktowy może przystąpić ponownie do egzaminu tylko jeden raz w danej szkole.

 

Nadanie stopnia nauczyciela mianowanego:

 

Warunki niezbędne do uzyskania stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego określa art. 9b ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela. Są to:

1. spełnianie wymagań kwalifikacyjnych, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 i 3 ustawy – Karta Nauczyciela,

2. odbycie stażu zakończonego pozytywną oceną dorobku zawodowego nauczyciela,

3. zdanie egzaminu przed komisją egzaminacyjną.

Zgodnie z art. 9b ust. 4 – Karty Nauczyciela nauczycielowi, który spełnia ww. warunki organ prowadzący szkołę nadaje, w drodze decyzji administracyjnej, stopień nauczyciela mianowanego. Karty Nauczyciela określa szczególne elementy decyzji administracyjnej jaką jest akt nadania stopnia awansu zawodowego. Akt nadania stopnia awansu zawodowego zawiera w szczególności: nazwę komisji egzaminacyjnej, numer i datę wydania zaświadczenia o zdaniu egzaminu, stopień awansu zawodowego, a także informację o poziomie wykształcenia nauczyciela. Ponadto, zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego (art. 107 Kpa) decyzja o nadaniu stopnia awansu zawodowego powinna zawierać: oznaczenie organu który wydał decyzję, datę wydania, oznaczenie strony lub stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, uzasadnienie faktyczne i prawne, pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji. Wzór aktu nadania stopnia nauczyciela mianowanego określony jest w załączniku do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli. Nauczyciel uzyskuje stopień awansu zawodowego z dniem wydania decyzji o nadaniu stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego.

W świetle art. 9b ust. 6 Karty Nauczyciela, w przypadku niespełniania przez nauczyciela warunków, określonych w art. 9b ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela, organ prowadzący postępowanie odmawia nadania stopnia nauczyciela mianowanego. Zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego (art. 10 § 1 Kpa) - przed wydaniem decyzji o odmowie nadania nauczycielowi stopnia awansu zawodowego – organ prowadzący postępowanie powinien powiadomić nauczyciela o prawie wglądu do akt sprawy oraz wypowiedzenia się co do materiałów zebranych w postępowaniu egzaminacyjnym na stopień nauczyciela mianowanego.

Decyzja o odmowie nadania stopnia awansu zawodowego powinna odpowiadać ogólnym zasadom, określonym w art. 107 Kpa, a uzasadnienie decyzji powinno odnosić się do ustawowych wymogów nadania stopnia, określonych w art. 9b ust. 1 Karty Nauczyciela i wskazywać, którego z warunków nauczyciel nie spełnił. Od decyzji odmawiającej nadania stopnia nauczyciela mianowanego służy odwołanie do organu wyższego stopnia, którym w tym wypadku jest organ sprawujący nadzór pedagogiczny.

 

 

Awans na stopień nauczyciela dyplomowanego

 

 

Warunki odbywania stażu:

 

Podobnie jak w przypadku nauczyciela stażysty i kontraktowego warunkiem odbywania stażu jest zatem zatrudnienie w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć w jednej lub łącznie w kilku szkołach (art. 22 ust. 3 i 4 Karty Nauczyciela), zgodnie z wymaganymi kwalifikacjami. Nauczyciel mianowany rozpoczyna staż z początkiem roku szkolnego, nie później niż w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć, na swój wniosek skierowany do dyrektora szkoły. Jeżeli nauczyciel zostanie zatrudniony po upływie 14 dni od dnia rozpoczęcia roku szkolnego nie rozpoczyna stażu do końca tego roku szkolnego (art. 9d ust. 1 i 2 Karty Nauczyciela). W przypadku nieobecności nauczyciela w pracy z powodu czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby, zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy lub urlopu innego niż urlop wypoczynkowy, trwającej nieprzerwanie dłużej niż miesiąc, staż ulega przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności. W przypadku nieobecności dłuższej niż rok nauczyciel obowiązany jest do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze (art. 9d ust. 5 Karty Nauczyciela). W przypadku nieobecności nauczyciela w pracy z powodu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu ojcowskiego, staż ulega przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności. W przypadku gdy łączny czas nieprzerwanej nieobecności w pracy z przyczyn, o których mowa w zdaniu pierwszym oraz w ust. 5, jest dłuższy niż rok i 6 miesięcy, nauczyciel jest obowiązany do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze. (art. 9d ust. 5a Karty Nauczyciela).

Dyrektor odgrywa niezwykle ważną rolę w przebiegu stażu nauczyciela mianowanego, pamiętajmy, że nauczyciel nie ma opiekuna stażu, może liczyć jedynie na pomoc dyrektora, który:

- zatwierdza plan rozwoju zawodowego nauczyciela,

- wystawia ocenę dorobku zawodowego za okres stażu,

a następnie

- wchodzi w skład komisji kwalifikacyjnej, która ocenia spełnianie przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego.

Dyrektor szkoły zapewnia prawidłowy przebieg stażu. Szczegółowe obowiązki dyrektora względem nauczyciela odbywającego staż określają przepisy § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli. Dyrektor szkoły zapewnia nauczycielowi odbywającemu staż niezbędne warunki do:

1) obserwacji zajęć dydaktycznych, wychowawczych oraz innych zajęć prowadzonych w szkole, w szczególności zajęć prowadzonych przez nauczyciela tego samego przedmiotu lub rodzaju zajęć, w tej samej lub innej szkole;

2) udziału w formach doskonalenia zawodowego, określonych w zatwierdzonym planie rozwoju zawodowego;

3) korzystania z pomocy merytorycznej i metodycznej biblioteki pedagogicznej, poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innych placówek oświatowych.

Dyrektor szkoły uwzględnia w wewnątrzszkolnym planie doskonalenia zawodowego nauczycieli formy doskonalenia przydatne w realizacji działań i zadań zawartych w planach rozwoju zawodowego nauczycieli. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, w trakcie trwania stażu dyrektor szkoły może pisemnie zobowiązać nauczyciela do korekty planu rozwoju zawodowego.

 

Plan rozwoju zawodowego nauczyciela:

 

W okresie stażu nauczyciel realizuje własny plan rozwoju zawodowego zatwierdzony przez dyrektora szkoły, uwzględniający wymagania określone w przepisach rozporządzenia w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego. Nauczyciel mianowany ubiegający się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego w okresie odbywania stażu zgodnie z § 8 ust. 1 rozporządzenia z dnia 26 lipca 2018 r. powinien w szczególności:

1) podejmować działania mające na celu doskonalenie warsztatu pracy, w tym umiejętności stosowania technologii informacyjnej i komunikacyjnej;

2) realizować zadania służące podniesieniu jakości pracy szkoły;

3) pogłębiać wiedzę i umiejętności służące własnemu rozwojowi oraz podniesieniu jakości pracy szkoły, samodzielnie lub przez udział w różnych formach doskonalenia zawodowego;

4) przeprowadzić co najmniej 3 godziny zajęć otwartych dla nauczycieli oraz dokonać ich ewaluacji, w obecności, w miarę możliwości, nauczyciela-doradcy metodycznego w zakresie tych zajęć lub nauczyciela-konsultanta lub przedstawiciela organu sprawującego nadzór pedagogiczny.

Plan rozwoju zawodowego nauczyciela mianowanego powinien uwzględniać wszystkie ww. zadania.

Przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie awansu zawodowego przez nauczycieli, zostały tak skonstruowane, aby zapewnić nauczycielowi mianowanemu dużą samodzielność w kreowaniu swojego planu rozwoju zawodowego. Forma planu może być dowolna, natomiast treść musi odpowiadać wymogom określonym w przepisach rozporządzenia, tj. uwzględniać zadania, które nauczyciel zobligowany jest realizować w okresie stażu. Należy przy tym pamiętać, że im bardziej precyzyjnie zostanie skonstruowany plan tym łatwiej jest go realizować. Stanowi on swego rodzaju instrukcję, dzięki której dokładnie wiemy co w danym okresie powinniśmy zrobić. Ma to wielkie znaczenie, jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że staż trwa 2 lata i 9 miesięcy. To długo – bez precyzyjnych wskazówek możemy się pogubić. Pamiętajmy, że na podstawie planu rozwoju zawodowego będziemy musieli napisać sprawozdanie, im plan będzie bardziej precyzyjny, tym łatwiej uporamy się ze sprawozdaniem z jego realizacji. Nauczyciel mianowany projekt planu rozwoju zawodowego załącza do wniosku o rozpoczęcie stażu skierowanego do dyrektora szkoły.

Dyrektor szkoły zatwierdza projekt planu rozwoju zawodowego nauczyciela w ciągu 30 dni od dnia rozpoczęcia zajęć lub zwraca go nauczycielowi do poprawy ze wskazaniem, w formie pisemnej, zakresu niezbędnych zmian. Dyrektor może zwrócić nauczycielowi plan rozwoju do poprawy i zobowiązać go do naniesienia niezbędnych zmian. Takie zobowiązanie powinno mieć charakter pisemny. Dyrektor powinien precyzyjnie wskazać zakres niezbędnych zmian, jaki nauczyciel ma wprowadzić do swojego planu rozwoju. Nauczyciel obowiązany jest niezwłocznie poprawić projekt planu rozwoju zawodowego zgodnie z zaleceniami dyrektora szkoły i ponownie przedłożyć projekt dyrektorowi. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, w trakcie trwania stażu dyrektor szkoły może pisemnie zobowiązać nauczyciela do korekty planu rozwoju zawodowego.

W czasie trwania stażu nauczyciel może wprowadzać zmiany w planie rozwoju zawodowego za zgodą dyrektora szkoły. Pamiętajmy, że 2 lata i 9 miesięcy to długi okres, może się w nim wiele wydarzyć, dlatego mogą być konieczne zmiany w planie rozwoju zawodowego. Plan jest rodzajem umowy między dyrektorem szkoły a nauczycielem, w której uwzględnia się zarówno indywidualny rozwój nauczyciela jak i dobro placówki, w której nauczyciel odbywa staż.

W terminie 30 dni od dnia zakończenia stażu nauczyciel składa dyrektorowi sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego. Przepisy nie określają formy sprawozdania z realizacji planu. Stąd też wybór formy sprawozdania należy do nauczyciela. W sprawozdaniu z realizacji planu nauczyciel powinien wskazać działania podejmowane w trakcie stażu, przedstawić sposób ich realizacji oraz efekty tych działań. Najlepiej pisać sprawozdanie w trakcie stażu, nie będziemy wtedy zaskoczeni dniem 31 maja kiedy skończymy staż i nie będziemy pamiętali co wydarzyło się podczas minionych 2 lat i 9 miesięcy. Wówczas nawet 30 dni na napisanie sprawozdania może się okazać za krótkim okresem na przygotowanie sprawozdania.

Należy pamiętać, ze sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego będzie podstawą do oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu dla dyrektora szkoły. Sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciel załącza również do wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego. Zarówno sprawozdanie jak i plan rozwoju zawodowego jest ważnym źródłem informacji dla komisji kwalifikacyjnej na temat dorobku zawodowego nauczyciela, a szczególnie na temat jego efektów i wpływu stażu na jakość pracy szkoły. Pamiętajmy, że poprzez plan rozwoju zawodowego i sprawozdanie z jego realizacji prezentujemy efekty naszej pracy komisji kwalifikacyjnej.

 

Ocena dorobku zawodowego nauczyciela:

 

Zgodnie z art. 9c ust. 5a Karty Nauczyciela, ocenę dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu ustala, w terminie nie dłuższym niż 21 dni od dnia złożenia sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego, dyrektor szkoły:

- z uwzględnieniem stopnia realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela,

- oraz po zasięgnięciu opinii rady rodziców.

Rada rodziców powinna przedstawić swoją opinię w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie dorobku zawodowego nauczyciela. Jeżeli rada rodziców nie przedstawi swojej opinii w przewidzianym terminie dyrektor dokonuje oceny bez tej opinii.

Ocena dorobku zawodowego nauczyciela może być pozytywna lub negatywna (art. 9c ust. 5c Karty Nauczyciela). Ocena musi być sporządzona na piśmie i zawierać uzasadnienie oraz pouczenie o możliwości wniesienia odwołania. W uzasadnieniu oceny dyrektor szkoły powinien w szczególności odnieść się do stopnia realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela. Uzasadnienie oceny powinno zawierać informacje o efektach realizacji planu rozwoju zawodowego oraz korzyściach odniesionych przez szkołę. Również w przypadku negatywnej oceny, uzasadnienie jest istotne. Daje nauczycielowi szansę zrozumienia, jakie błędy popełnił podczas stażu, dlaczego staż zakończył się niepowodzeniem. Pamiętajmy, że od negatywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu przysługuje nauczycielowi odwołanie. Przy rozpatrywaniu odwołania przez organ nadzoru pedagogicznego argumenty zawarte w uzasadnieniu oceny mogą mieć decydujące znaczenie przy sformułowaniu ostatecznej oceny.

Od oceny dorobku zawodowego nauczyciel może się odwołać do organu sprawującego nadzór pedagogiczny (art. 9c ust. 5e Karty Nauczyciela). Odwołanie od oceny dorobku zawodowego za okres stażu nauczyciel składa w terminie 14 dni od dnia otrzymania oceny. Organ sprawujący nadzór pedagogiczny rozpatruje odwołanie w terminie 21 dni. Ocena dorobku zawodowego nauczyciela ustalona przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny jest ostateczna. W przypadku niedotrzymania przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny terminu rozpatrzenia odwołania od oceny dorobku zawodowego, nauczyciel może złożyć wniosek o podjęcie postępowania i będzie dopuszczony do postępowania kwalifikacyjnego. Ocena dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu nie jest decyzją administracyjną w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego.

W przypadku, gdy ostateczna ocena dorobku zawodowego nauczyciela, ustalona przez organ prowadzący jest negatywna, ponowna ocena dorobku może być dokonana po odbyciu, na wniosek nauczyciela i za zgodą dyrektora szkoły, jednego dodatkowego stażu w wymiarze 9 miesięcy.

 

Wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego:

 

Uzyskanie pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu kończy pierwszy etap postępowania w sprawie nadania stopnia nauczyciela dyplomowanego. Etap pierwszy, moglibyśmy nazwać „wewnętrznym”, ponieważ odbywa się w szkole, w której zatrudniony jest nauczyciel. Jednocześnie, z końcem pierwszego rozpoczyna się drugi etap – „zewnętrzny”, w którym dorobek zawodowy nauczyciel zostanie poddany ocenie komisji kwalifikacyjnej powołanej przez organ nadzoru pedagogicznego.

Następny etap to postępowanie administracyjne, w trakcie którego dokonywana jest ocena spełniania przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego w trakcie postępowania przed komisją kwalifikacyjną.

Po odbyciu stażu i uzyskaniu pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu, nauczyciel składa zatem wniosek do organu sprawującego nadzór pedagogiczny o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego na stopień nauczyciela dyplomowanego. Przystąpienie do II etapu postępowania na stopień nauczyciela dyplomowanego jest uwarunkowane uzyskaniem pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu oraz złożeniem wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego.

Postępowanie kwalifikacyjne zostaje wszczęte z dniem złożenia przez nauczyciela wniosku do organu sprawującego nadzór pedagogiczny. Nauczyciel mianowany może złożyć wniosek w okresie 3 lat od dnia uzyskania pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu. W przypadku niedotrzymania terminu złożenia wniosku nauczyciel jest obowiązany do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze (art. 9d ust. 7 Karty Nauczyciela). Data złożenia do organu sprawującego nadzór pedagogiczny wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego na stopień nauczyciela dyplomowanego wpływa na termin wydania decyzji o nadaniu stopnia. Zgodnie bowiem z art. 9b ust. 3 i ust. 4 Karty Nauczyciela nauczycielom, którzy złożą wnioski o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego do dnia 30 czerwca danego roku, organ nadzorujący pracę szkoły wydaje decyzję o nadaniu lub o odmowie nadania stopnia awansu zawodowego w terminie do dnia 31 sierpnia danego roku. Nauczycielom, którzy złożą wnioski o podjęcie postępowania egzaminacyjnego do dnia 31 października danego roku, organ wydaje decyzję o nadaniu lub o odmowie nadania stopnia awansu zawodowego w terminie do dnia 31 grudnia danego roku.

Dokumentacja załączona do wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego na stopień nauczyciela dyplomowanego obejmuje następujące dokumenty:

1) kopie dokumentów potwierdzających posiadane kwalifikacje zawodowe, a w przypadku nauczyciela kontraktowego – także kopię aktu nadania tego stopnia, poświadczone przez dyrektora szkoły za zgodność z oryginałem;

2) zaświadczenie dyrektora szkoły o:

a) wymiarze zatrudnienia nauczyciela oraz nauczanym przez niego przedmiocie lub rodzaju prowadzonych zajęć w dniu wydania zaświadczenia oraz w okresie odbywania stażu, ze wskazaniem wszystkich szkół, w których nauczyciel odbywał staż,

b) dacie zatwierdzenia planu rozwoju zawodowego i dacie złożenia przez nauczyciela sprawozdania z realizacji tego planu,

c) przyczynach wydłużenia okresu stażu oraz zaliczenia dotychczas odbytego stażu w przypadkach określonych w art. 9d ust. 5 i 5a oraz art. 9f ust. 2 i 4 Karty Nauczyciela, ze wskazaniem podstawy prawnej odpowiednio wydłużenia albo zaliczenia okresu stażu oraz okresu nieobecności w pracy lub niepozostawania w stosunku pracy;

3) kopię sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego poświadczoną przez dyrektora szkoły za zgodność z oryginałem;

4) kopię karty oceny pracy dokonanej po zakończeniu stażu, poświadczoną przez dyrektora szkoły za zgodność z oryginałem.

5) opis i analizę sposobu realizacji jednego wymagania wybranego spośród określonych w § 8 ust. 3 pkt 1–3 i jednego wymagania wybranego spośród określonych w § 8 ust. 3 pkt 4, w szczególności ze wskazaniem uzyskanych efektów dla nauczyciela i szkoły;

6) kopię dyplomu lub świadectwa potwierdzającego znajomość języka obcego na poziomie podstawowym, o których mowa w przepisach w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli, poświadczone przez pracodawcę za zgodność z oryginałem – jeżeli nauczyciel realizował zadanie, o którym mowa w § 8 ust. 3 pkt 4 lit. c;

7) kopię aktu nadania stopnia nauczyciela mianowanego poświadczoną przez dyrektora szkoły za zgodność z oryginałem.

 

Komisja Kwalifikacyjna:

 

Przed powołaniem komisji kwalifikacyjnej, która dokonuje analizy dorobku zawodowego nauczyciela i przeprowadza rozmowę z nauczycielem organ prowadzący postępowanie przeprowadza analizę formalną wniosku i dokumentacji nauczyciela. Analiza formalna wniosku oraz dokumentacji polega na sprawdzeniu, czy nauczyciel przedłożył wszystkie wymagane dokumenty, oraz czy dokumenty te mają wymaganą formę.

Jeżeli wniosek i dokumentacja nie spełniają wymagań formalnych organ prowadzący postępowanie wskazuje nauczycielowi szczegółowo stwierdzone braki i wyznacza termin ich uzupełnienia. Nauczyciel powinien uzupełnić brakujące dokumenty w wyznaczonym terminie. W przypadku nieuzupełnienia wskazanych braków formalnych wniosek pozostawia się bez rozpatrzenia.

Jeżeli wniosek oraz dokumentacja nauczyciela spełniają wymagania formalne organ sprawujący nadzór pedagogiczny powołuje komisję kwalifikacyjną, która dokonuje analizy dorobku zawodowego nauczyciela i przeprowadza z nauczycielem rozmowę. W skład komisji wchodzą:

1) przedstawiciel organu sprawującego nadzór pedagogiczny, jako jej przewodniczący,

2) dyrektor szkoły (w przypadku gdy o awans ubiega się dyrektor – przedstawiciel organu prowadzącego szkołę),

3) trzej eksperci z listy ekspertów ustalonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

Na wniosek nauczyciela w skład komisji może wejść przedstawiciel związku zawodowego. Przedstawiciela związku zawodowego wskazuje właściwy organ statutowy związku (art. 9g ust. 5 Karty Nauczyciela).

Organ powołujący komisję kwalifikacyjną, ustalając skład komisji, zapewnia w niej udział ekspertów posiadających kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w szkole tego samego typu i rodzaju co szkoła, w której nauczyciel jest zatrudniony, z których co najmniej jeden jest zatrudniony w szkole tego samego typu i rodzaju oraz co najmniej jeden naucza tego samego przedmiotu lub prowadzi ten sam rodzaj zajęć, co nauczyciel.

Organ sprawujący nadzór pedagogiczny powołuje komisję kwalifikacyjną na wniosek nauczyciela i powiadamia nauczyciela o terminie i miejscu posiedzenia komisji co najmniej na 14 dni przed datą posiedzenia komisji.

Komisja kwalifikacyjna analizuje dorobek zawodowy nauczyciela mianowanego ubiegającego się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego na podstawie przedłożonej przez nauczyciela dokumentacji oraz przeprowadzonej rozmowy, podczas której nauczyciel odpowiada na pytania członków komisji dotyczące wpływu działań i zadań zrealizowanych przez nauczyciela w czasie stażu na podwyższenie jakości pracy szkoły, w której nauczyciel odbywał staż (§ 12 ust. 3 rozporządzenia).

Zgodnie z przepisami (§ 8 ust. 3) rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego obejmują:

1) umiejętność wykorzystania w pracy metod aktywizujących ucznia oraz narzędzi multimedialnych i informatycznych, sprzyjających procesowi uczenia się;

2) umiejętność dzielenia się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami, w tym przez prowadzenie zajęć otwartych, w szczególności dla nauczycieli stażystów i nauczycieli kontraktowych, prowadzenie zajęć w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego lub innych zajęć dla nauczycieli;

3) poszerzenie zakresu działań szkoły, w szczególności dotyczących zadań dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych;

4) realizację co najmniej dwóch z następujących zadań:

a) opracowanie i wdrożenie programu, innowacji lub innych działań dydaktycznych, wychowawczych, opiekuńczych lub innych związanych z oświatą, powiązanych ze specyfiką szkoły, w szczególności na rzecz uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi,

b) wykonywanie zadań opiekuna stażu, opiekuna praktyk pedagogicznych, nauczyciela-doradcy metodycznego, przewodniczącego zespołu nauczycieli, koordynatora wolontariatu, koordynatora projektu, kuratora społecznego, egzaminatora okręgowej komisji egzaminacyjnej, rzeczoznawcy do spraw podręczników, a w przypadku nauczycieli szkół artystycznych – także nauczyciela-konsultanta współpracującego z Centrum Edukacji Artystycznej,

c) uzyskanie umiejętności posługiwania się językiem obcym na poziomie podstawowym, a w przypadku nauczycieli języków obcych – umiejętności posługiwania się drugim językiem obcym na poziomie podstawowym,

d) opracowanie autorskiej pracy z zakresu oświaty lub rozwoju dziecka opublikowanej w czasopiśmie branżowym lub w formie innej zwartej publikacji.

Komisja kwalifikacyjna podejmuje rozstrzygnięcie w obecności co najmniej 2/3 składu swoich członków. Każdy z członków komisji ocenia spełnianie przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia awansu zawodowego, według skali punktowej od 0 do 10. Nauczyciel otrzymuje akceptację komisji w przypadku uzyskania średniej arytmetycznej punktów w wysokości co najmniej 7. Jeżeli liczba członków komisji jest większa niż 3, przed obliczeniem średniej arytmetycznej punktów odrzuca się jedną najwyższą i jedną najniższą ocenę punktową.

Z przebiegu pracy komisji kwalifikacyjnej sporządzany jest protokół (§ 14 ust. 1), który zawiera w szczególności:

1) datę i miejsce posiedzenia komisji,

2) imiona i nazwiska członków komisji,

3) imiona i nazwiska osób uczestniczących w pracach komisji w charakterze obserwatora,

4) informacje o przebiegu egzaminu lub rozmowy, w tym pytania zadane nauczycielowi przez komisję i informacje o udzielonych odpowiedziach;

5) uzyskane przez nauczyciela oceny punktowe;

6) średnią arytmetyczną punktów, o której mowa w § 13 ust. 3;

7) uzasadnienie rozstrzygnięcia komisji;

8) podpisy członków komisji uczestniczących w jej pracach.

Uzasadnienie przyznanej liczby punktów powinno odnosić się do spełniania przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego, określonych w przepisach § 8 ust. 3 rozporządzenia.

Komisja wydaje nauczycielowi zaświadczenie o otrzymaniu akceptacji. Wzór zaświadczenia określony jest w załączniku do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli.

Ocena komisji kwalifikacyjnej nie jest decyzją administracyjną, od której służy nauczycielowi odwołanie. W razie nieotrzymania akceptacji nauczyciel może ponownie złożyć wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego po odbyciu, na wniosek nauczyciela i za zgodą dyrektora szkoły, dodatkowego stażu w wymiarze 9 miesięcy.

 

Nadanie stopnia nauczyciela dyplomowanego:

 

Warunki niezbędne do uzyskania stopnia awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego określa art. 9b ust. 1 pkt 3 Karty Nauczyciela. Są to:

1) spełnianie wymagań kwalifikacyjnych, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 i 3 ustawy – Karta Nauczyciela,

2) odbycie stażu zakończonego pozytywną oceną dorobku zawodowego nauczyciela,

3) uzyskanie akceptacji komisji kwalifikacyjnej po dokonaniu analizy dorobku zawodowego nauczyciela i przeprowadzonej rozmowie.

Zgodnie z art. 9b ust. 4 – Karty Nauczyciela nauczycielowi, który spełnia ww. warunki organ sprawujący nadzór pedagogiczny nadaje, w drodze decyzji administracyjnej, stopień nauczyciela dyplomowanego.

Ustawa - Karta Nauczyciela określa szczególne elementy decyzji administracyjnej jaką jest akt nadania stopnia awansu zawodowego. Akt nadania stopnia awansu zawodowego zawiera w szczególności: nazwę komisji egzaminacyjnej, numer i datę wydania zaświadczenia o zdaniu egzaminu, stopień awansu zawodowego, a także informację o poziomie wykształcenia nauczyciela. Ponadto, zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego (art. 107 Kpa) decyzja o nadaniu stopnia awansu zawodowego powinna zawierać: oznaczenie organu, który wydał decyzję, datę wydania, oznaczenie strony lub stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, uzasadnienie faktyczne i prawne, pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji. Wzór aktu nadania stopnia nauczyciela dyplomowanego określony jest w załączniku do rozporządzenia.

Uzasadnienie aktu nadania stopnia nauczyciela dyplomowanego powinno odnosić się do ustawowych warunków nadania stopnia, określonych w art. 9b ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela.

Nauczyciel uzyskuje stopień awansu zawodowego z dniem wydania decyzji o nadaniu stopnia awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego (a nie z dniem otrzymania akceptacji komisji kwalifikacyjne).

 

Odmowa nadania stopnia nauczyciela dyplomowanego:

 

W świetle art. 9b ust. 6 Karty Nauczyciela, w przypadku niespełniania przez nauczyciela warunków, określonych w art. 9b ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela, organ prowadzący postępowanie odmawia nauczycielowi, w drodze decyzji administracyjnej, nadania stopnia nauczyciela dyplomowanego.

Zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego (art. 10 § 1 Kpa.) - przed wydaniem decyzji o odmowie nadania nauczycielowi stopnia awansu zawodowego – organ prowadzący postępowanie powinien powiadomić nauczyciela o prawie wglądu do akt sprawy oraz wypowiedzenia się co do materiałów zebranych w postępowaniu kwalifikacyjnego na stopień nauczyciela dyplomowanego.

Decyzja o odmowie nadania stopnia awansu zawodowego:

1) powinna odpowiadać ogólnym zasadom, określonym w art. 107 Kpa.,

2) uzasadnienie decyzji powinno odnosić się do ustawowych wymogów nadania stopnia, określonych w art. 9b ust. 1 Karty Nauczyciela i wskazywać, którego z warunków nauczyciel nie spełnia.

Protokoły i dokumentacja komisji kwalifikacyjnej przechowywane są przez organ prowadzący postępowanie. Nauczyciel dyplomowany może odebrać dokumentację dołączoną do wniosku o podjęcie postępowania po uprawomocnieniu się decyzji administracyjnej kończącej postępowanie. Organ wydający decyzje zatrzymuje jedynie dokumentację będącą podstawą wydania decyzji.

Valid XHTML 1.0 Transitional Poprawny CSS!